SAVREMENOST I SAVREMENE UMETNOSTI U KONTEKSTU FILOZOFIJE NOVOG MATERIJALIZMA I SPEKULATIVNOG REALIZMA (STUDIJA SLUČAJA: KRITIČKA ANALIZA MATERIJALISTIČKE FIKCIJE DŽEJMSA GREJEMA BALARDA I TOMASA PINČONA)

U mom transdisciplinarnom istraživanju bavim se teorijom savremenosti i savremene književnosti u filozofijama novog materijalizma i spekulativnog realizma. Obe škole mišljenja posmatram kao materijalizme, čije je učenje fundirano na filozofiji i ontologiji ila Deleza (Gilles Deleuze) pokazujući primenjivost Delezove koncepcije vremena, kada je re o pronalaženju uslova za uspostavljanje teorije savremenosti, savremene umetnosti i književnosti. Glavna hipoteza mog rada glasi: moguće je problematizovati novomaterijalističke i spekulativnorealističke ne-diskurzivne modele mišljenja, uključujući i njihovo naslanjanje i razvijanje Delezove ontološke postavke i njoj srodnih koncepata, kada je reč o njihovom doprinosu konstituisanju teorije savremenosti, ali paradoksalno, kada je reč o teoriji savremene umetnosti, u prvom redu književnosti, njihovi pogledi i koncepti se pokazuju kao doprinoseći u razvijanju postojećih književno-teorijskih obrazaca i omogućavaju zasnivanje novih teorija čitanja. Kako bih potkrepila ovaj stav, kao primer studije slučaja uzela sam dva romana različitih autora – The Atrocity Exibition (Izložba grozote) Džejmsa Grejema Balarda (James Graham Ballard) i V. Tomasa Pinčona (Tomas Pynchon). Posmatrajući ih kroz prizmu koncepta i pojma manjinske literature Žila Deleza i Feliksa Gatarija (Felix Guattari), kao primere kontrakulturne intervencije u polju anglo-saksonskog književnog kanona, pokazala sam primenjivost književnih teorija novog materijalizma i spekulativnog realizma, kada je reč o boljem razumevanju pomenutih dela, čije su analize danas, i dalje dominantno poststrukturalistički zasnovane. Materijalizmi koji su predmet mog rada, poslužili su da se lakše uoče neo-avangardni aspekti ovih dela, nudeći odgovarajuće obrasce za konstituisanje afektivnih, ili objekatskih teorija čitanja.U radu ću se služiti kritičko-analitičkim metodom teorijske analize, metodom nomadskog, transdisciplinarnog pristupa i kritičko-komparativnom analizom. Ovaj poslednji tip analize odnosiće se na sudiju slučaja – odabrane knjige Balarda i Pinčona. U pristupu kritičko-komparativnoj analizi primenila sam poststrukturalističku teoriju teksta i znaka, i njoj suprotstavljenu teoriju novog materijalizma i spekulativnog realizma, iz razloga složenosti pomenutih tekstova/knjiga. 8Cilj mog istraživanja se nalazi u ispitivanju mogućnosti za uspostavljanje jednog novog okvira, kojim bi se zasnovala materijalistička teorija savremenosti i savremene umetnosti, pre svega teorija književnosti.