Sektorska struktura problematičnih plasmana u Srbiji

Dominantni udeo aktive bankarskog sektora u Srbiji zauzimaju dati krediti koji su uglavnom indeksirani u stranoj valuti. Najveći udeo u plasiranim kreditima ima sektor privrede sa oko 44% i sektor stanovništva sa oko 34% svih plasmana, dok ostatak od oko 22% dele sektor finansija i osiguranja, javni sektor, javna preduzeća i ostali sektori. Uočljiv je trend povećanja problematičnih kredita NPL – non performance loans u Srbiji u poslednjih pet analiziranih godina i to sa 16,9% u 2010-oj godini na 23,0% polovinom 2014-te godine, pri čemu visina NPL-a u privredi iznosi 27,4%, a u stanovništvu 10,24%. U strukturi problematičnih kredita plasiranih privredi, po obimu, najveće učešće zauzimaju krediti plasirani prerađivačkoj industriji, potom trgovini, a zatim građevinarstvu i poslovanju sa nekretninama. Međutim, odnos problematičnih kredita i ukupno plasiranih kredita unutar različtih privrednih grana pokazuje da je unutar delatnosti građevinarstva, 53,9% NPL-a u odnosu na ukupne kredite, u delatnosti poslovanja sa nekretninama 38,2%, trgovini 30,2%, a u prerađivačkoj industriji 28,6%., što ove privredne delatnosti svrstava u grupu iznadprosečno rizičnih delatnosti za kreditne plasmane. U strukturi loših plasmana stanovništvu, po obimu, više od polovine otpada na stambene i gotovinske kredite, dok je unutar ovih kategorija procentualno učešće NPL-a ispod proseka sektora stanovništva. Rešavanje problema loših plasmana banaka može da ide u dva pravca. Jedan je interni i odnosi se na pooštravanje kriterijuma za odobravanje kredita klijentima iz rizičnijih sektora i grana privredne delatnosti, a drugi je eksterni i odnosi se na izmeštanje dela kontaminirane aktive iz bilansa banaka i prenošenje ili na Vladu, Centralnu banku ili na specijalizovane institucije koje imaju ovlašćenja i zadatak da likvidiraju lošu aktivu pod najboljim mogućim uslovima.